حجتالاسلام سید عطاءالله ارکیان در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تهران، با اشاره به مسافرتهای نوروزی، به ویژگیهای یک سفر خوب از نگاه اسلام پرداخت و اظهار داشت: سفر از نظر اسلام، اهمیت فراوانی دارد. اسلام برای بیداری ملتها آمده و یکی از ابزار بیداری و عبرت گیری، سفر است، بنابراین اسلام برای سفر ارزش خاصی قائل است. آری، سفر برای هوس رانی و خوشگذرانی (نه تفریح سالم و آموزنده) با روح اسلام و مبانی دینی سازگاری ندارد.
وی با بیان این که اثرات و برکاتی که سفر در پی دارد بسیار زیاد است، گفت: سفر آدمی را پخته بار میآورد و با واقعیتها و حقایق آشنا ساخته و او را واقع بین و حقیقت گرا می سازد، براین اساس گفته اند «رفیق رادر سفر بشناسید». چون در مسافرت، طینت و جوهره فرد عیان می گردد. سفر بهترین عامل عبرت گیری و عبرت اندوزی است «قل سیروا فی الارض فانظروا کیف کان عاقبة المکذبین». سفر حتی روی سلامت روح، ذهن و جسم اثرگذار است.
استاد حوزه علمیه تهران افزود: به خاطر همین آثار و برکات، اسلام برای این سفر آداب و شرایطی بیان کرده است تا سفر دلچسب تر و پربارتر شود. از این رو خدای متعال در حمایت از مسافرت و سفر، احکام عبادی را هم سبک کرده است.
وی افزود: برای داشتن سفر خوب، اسلام نکاتی را توصیه کرده است؛ یکی از آنها، همسفر خوب است. برای این که سفر خوبی داشته باشیم رفیق، شرط اساسی است. «الرفیق ثم الطریق». در اسلام مسافرت تنهایی ذمّ شده است. مشخص کردن هزینه و مراقبت بر اوقات نماز از دیگر توصیههای اسلام عزیز است. از دیگر آداب سفر، سوغاتی بردن و آوردن است. با رعایت این نکات، امید است که سفر سالم و مغتنمی داشته باشیم.
حجت الاسلام ارکیان به تبیین شادی و تفریح از دیدگاه اسلام و اهل بیت(ع) پرداخت، و عنوان داشت: در این رابطه ما دو مقوله داریم. یک؛ تفریح و شادی. دو؛ لهو و لعب. بدون تردید تفریح و کاری که باعث انبساط خاطر باشد خوب است. اما کارهای پوچ و باطلی که اندکی لذت زودگذر دارد ولی بعداً تبعات جبران ناپذیری در پی دارد، از نظر اسلام مذموم است و باید از آن اجتناب شود.
وی با اشاره به مفهوم محیط زیست، یادآور شد: از نظر علوم اجتماعی، محیطی که انسان در آن زندگی می کند، محیط زیست مینامند. در حالی که این تعریف خیلی ناقص است. ما نسبت به همه طبیعت مسئول هستیم. هر چند در آن زندگی نکنیم. ما هر چند بعدها هم زنده نباشیم ولی مسئول دشت و طبیعت و جنگل هستیم. ما نسبت به جنگلهای زمین، هر چند در ایران هم نباشد، مسئول هستیم.
این کارشناس دینی با اشاره به روایات ائمه معصومین درباره ضرورت حفاظت از محيط زيست، گفت: تعالیم اسلامی آکنده از آموزههایی است که در حمایت از محیط زیست است. سیره رسول گرامی اسلام(ص) و ائمه(علیهمالسلام) هم روشن است. یکی از قوانینی که در جنگهای اسلام همیشه مد نظر بود، عدم قطع درختان و ضرر زدن به درخت و زراعت بود.
وی آموزش های عمومی در سطح جامعه با موضوع «حفظ محیط زیست» را مؤثر و لازم دانست و تصریح کرد: ما باید به این درک برسیم که این محیط، مال ماست و باید آن را حفظ کنیم. همه خود را در قبال محیط زیست مسئول بدانیم. درخت بکاریم و از درختان مواظبت کنیم. حیات ما به نباتات و درختان وابسته است. سلامتی ما در گرو سبزه و درخت است. در این راه باید دیگران را هم متوجه اهمیت مسئله بکنیم و به همه آموزش بدهیم. باید که همه در این راه بسیج شویم.
حجتالاسلام ارکیان در پایان ضمن توصیه به مردمی که به دامن طبیعت و تفرجگاهها میروند، اظهار داشت: در عین حال که از زیباییهای طبیعت و هوای پاک آن استفاده میکنیم، با مواظبت و مراقبت میتوانیم در حفظ طبیعت به مسئولیت خود عمل کنیم. سعی کنیم طبیعت را با زبالهها آلوده نکنیم. همه خود را لااقل در قبال زبالههای تولیدی خود مسئول بدانیم، و اگر شد که زبالههای محیط را هم جمع کنیم. 42/313